Om de begroting voor 2025 sluitend te krijgen moet de gemeente Midden-Groningen 7,8 miljoen bezuinigen. Het college wil niet bezuinigen op onderhoud van de leefomgeving, maar het geld moet wel érgens vandaan komen.
Volgens wethouder Markus Ploeger heeft de noodzaak om te bezuinigen te maken met het ravijnjaar 2026. “Door een greep uit het gemeentefonds van ruim 600.000 euro hebben we dit jaar ook een probleem. We dachten ongeveer 4 miljoen tekort te komen. Daarvoor zijn bezuinigingsvoorstellen voorbereid door het ambtelijk apparaat. Bij de najaarsnota kwam daar voor drie miljoen aan tegenvallers bij. Dan moet je daar op stel en sprong proberen dekking voor te vinden, want je wilt natuurlijk wel een dekkende begroting. Anders kom je onder toezicht van de provincie. Op een begroting van 326 miljoen zou 7,8 miljoen wel zijn op te brengen, maar pakweg 90 procent van de begroting ligt vast. Op de tien procent die dan overblijft is het een behoorlijk bedrag.”
Jan Velthuis, de fractievoorzitter van GemeenteBelangen Midden-Groningen, vindt dat het voorstel om de afvalstoffenheffing kostendekkend te maken niet in één keer moet, maar gestaffeld. “Maar op het moment dat je dat doet, krijg je wel meer negatief saldo. En we hebben gekeken naar de lijst met voorstellen voor de vier miljoen. Van een aantal posten, met name op het sociaal domein, vraag ik me af hoe realistisch dat is. Het college komt met een voorstel en op 23 oktober hebben wij een extra commissievergadering om alleen over deze bezuinigingsvoorstellen te praten. Stel dat, in het ergste geval, het hele pakket unaniem wordt afgewezen, dan hebben we nog een extra probleem van vier miljoen. Dan zullen we bij de begrotingsbehandeling in november voorstellen moeten hebben om 7,8 miljoen te dekken. Anders krijg je geen begroting.”
Koffiedik kijken
Wethouder Ploeger geeft aan dat er nog vier à vijf ton speelruimte in de voorstellen zit. Daar kan de raad een beroep op doen. “En we kunnen altijd een beroep doen op de Algemene Reserve. Die hebben we ingesteld voor als er dingen zijn die we niet hebben kunnen voorzien. Dit is éénmalig; de klap komt nog in 2026. Het is altijd koffiedik kijken met een meerjarenbegroting. Je probeert ze zo reëel mogelijk op te stellen, maar als ik bekijk dat we eerst een gat zouden hebben van vier miljard in Nederland, wat door het Rijk is teruggebracht tot 1,3 miljard, dan is het dikste er af.” Toch blijft het een forse bezuiniging, met name voor een gemeente met veel oppervlakte en betrekkelijk weinig inwoners.
Velthuis stelt, dat je wel een beroep kunt doen op de algemene reserve, maar dan heb je hem volgend jaar niet meer. “Je moet ook kijken naar je weerstandsvermogen, dat je daar niet onder komt. Die discussies gaan wij zeker voeren.” Wethouder Ploeger zegt dat er bij de collegeonderhandelingen nadrukkelijk is gekozen voor een collegeprogramma, niet voor een coalitieprogramma. Zo krijgt een fractie de ruimte om zich onafhankelijk op te stellen tegenover ‘hun’ wethouder. “We hebben in het collegeakkoord aangegeven waar de vier partijen voor staan. Dat voeren we ook uit. Maar er moet altijd ruimte blijven. De wereld verandert. Kijk alleen maar naar de oorlogen die ontstaan en de mensen die wij moeten opvangen.”
Ploeger vindt het positief dat de gemeenteraad bereid is om miljoenen te steken in achterstallig onderhoud, met andere woorden: het leefklimaat van mensen. “Daar hebben we de afgelopen 2,5 jaar een enorme inhaalslag gemaakt. En als je in de begroting ziet wat we allemaal nog gaan investeren, denk ik: ‘Het is niet alleen maar kommer en kwel. We gaan ook nog heel veel dingen doen waar wel geld voor is. De leefbaarheid in dorpen en wijken is essentieel.’ Voor 2026 zullen we kritisch kijken naar de subsidies die we verstrekken aan derden, maar misschien moeten we ook een discussie voeren op het gemeentehuis over wat we nog wel willen uitvoeren en wat niet. Welke middelen kunnen we vrijmaken, zonder dat de burger getroffen wordt.” Velthuis: “We hebben altijd gezegd, dat we, als er bezuinigd moet worden, ook gaan kijken in de eigen organisatie.”
