Op 23 oktober sprak de raad wederom over het nieuwe afvalstoffenbeleid. Eerder op 19 september, sprak de raad over een pakket met bezuinigingsvoorstellen. Met enkele aanpassingen ligt er nu een aangepast collegevoorstel. Het voorstel was wederom aanleiding tot redelijk wat discussie.
77% kostendekkend
De afvalstoffenheffing in de gemeente Midden-Groningen is met 77% (2023) verre van kostendekkend. Deels heeft dit te maken met stijgende energiekosten, loonkosten, inflatie en personeelskrapte. Om de afvalstoffenheffing weer kostendekkend te maken moet allereerst het vasttarief omhoog. Dit zal naar waarschijnlijkheid stapsgewijs gebeuren in de komende jaren.
Een hogere heffing zal op korte termijn niet voldoende zijn om kostendekkendheid te behalen. Zodoende heeft de gemeente een onderzoek laten uitvoeren door IPR Normag naar bezuinigingsmogelijkheden in de dienstverlening. Het onderzoeksbureau presenteerde in 2023 een lijst met maatregelen. Naar aanleiding van de opiniërende commissievergadering op 19 september heeft het college nog enkele aanpassingen gemaakt. Momenteel ligt het er het volgende voorstel:
Bezuinigingsvoorstellen
- Maatregel 1: Het onderzoeken van de mogelijkheid tot een centralisatie van bestaande milieustraten tot een groot grondstoffencentrum;
- Maatregel 2: De inzameling van textiel aan huis beëindigen;
- Maatregel 3: Het overnemen van de inzameling van oud papier, als verenigingen daar zelf mee besluiten te stoppen;
- Maatregel 4: De inzamelrondes van restafval terugbrengen van een keer per twee weken naar een keer per vier weken;
- Maatregel 5: De takkenroute afschaffen en mensen verwijzen naar het afvalbrengstation voor grof groen afval;
- Maatregel 6: Het niet verlengen van de motie ‘gratis Grofvuil inleveren’ en het beëindigen van de motie ‘extra GFT inzameling’ per 2025;
- Maatregel 7: De afschrijvingstermijn van zijladers van 6 naar 8 jaar verhogen;
‘Gemeente moet faciliteren’ – Risico op zwerfafval, minder scheiding en illegale dumping
De raad reageerde kritisch. Gevoelige punten waren onder meer de minder frequente restafvalinzameling, het stoppen van de extra ophaalrondes voor GFT/GFE-afval in de zomer en het gratis grofvuil inleveren. Niet iedereen heeft de mogelijkheid om meerdere weken afval aan huis te houden en sommige inwoners hebben specifieke noden. Een verminderde dienstverlening verhoogt ook het risico op vermindering van afvalscheiding, zwerfafval en illegale dumping. Hoewel het college wil inzetten op sterkere handhaving, onder andere via boa’s, loopt de gemeente ook tegen beperkingen aan. Zo is cameratoezicht niet zomaar toegestaan. Mocht meer zwerfafval en dumping inderdaad het gevolg zijn, dan zal de gemeente vervolgens de handhaving en het opruimen de gemeente weer geld kosten. De raad pleitte voor behoud van goede dienstverlening.
Diverse ideeën werden geopperd, waaronder gedifferentieerde dienstverlening, afhankelijk van of je in de stad of op het platteland woont. Een grote tuin betekent immers meer groen afval. Ook werd er nagedacht over de mogelijkheid van extra ledegingen tegen extra kosten. Met het laatste zou je ook niet mensen met kleine afvalstromen onterecht belasten met een hoger vastrecht.
Centraal grondstoffencentrum
Om tot bezuinigingen te komen wil het college de mogelijkheid van centralisatie van afvalbrengpunten onderzoeken. Momenteel heeft de gemeente Midden-Groningen twee afvalbrengpunten, in Hoogezand en Slochteren. Als het aan het college ligt zet de gemeente de komende jaren in op een modern grondstoffencentrum. Ploeger verwijst hierbij naar het grondstoffencentrum in Roden.
Vanuit de raad werd het balletje op gegooid om het afvalbrengpunt in Slochteren hiervoor in te zetten en deze uit te breiden. Volgens Ploeger lopen beide afvalbrengpunten tegen beperkingen aan, waardoor ze niet geschikt zijn als centraal grondstoffencentrum voor de hele gemeente.
College open voor aanpassingen
Wethouder Ploeger bewoog redelijk mee met de ideeën vanuit de raad. Het collegevoorstel leek niet in beton gegoten. De voornaamste doelstelling lijkt dan ook te zijn ‘bezuinigen’, niet meer en niet minder.
