Het college wil vanaf 2026 scherpere keuzes maken in het subsidiebeleid en beoogt daarmee bezuinigingen. Ook zal de administratieve druk worden verlicht. Het subsidieloket heeft al langere tijd te maken met een hoger aantal subsidieaanvragen dan verwacht. Voorlopig gaat het om een relatief kleine beleidswijziging.
Aanleiding beleidswijziging
Momenteel besteedt de gemeente zo’n 24 en een half miljoen euro aan begrotingssubsidies en subsidieregelingen per jaar (Dit is exclusief incidentele subsidies. Een klein deel ervan betreft rijkssubsidies). Het subsidieloket was bij de oprichting ingesteld op zo’n 300 subsidies. Inmiddels lopen er zo’n 1000 duizend subsidies. ‘Mensen weten hun weg naar de subsidiemogelijkheden steeds beter te vinden’, aldus wethouder Offereins. Het college verwacht de komende jaren ook geen terugloop in het aantal subsidies. Het college wil dus twee dingen: 1. selectiever zijn in toekennen van subsidies en 2. de administratieve druk verlagen.
Selectiever in subsidies toekennen
Vanaf 2026 wil het college alleen nog subsidies toekennen aan activiteiten die passen binnen de beleidsdoelstellingen vanuit de gemeente, zoals bijvoorbeeld in het collegeprogramma of raadswerkprogramma. Ook zal het in het algemeen terughoudender worden in het toekennen van nieuwe subsidies waarbij er meer wordt gekeken naar zelfredzaamheid en andere financieringsmogelijkheden. Het college hoopt hierdoor in 2026 zo’n 130 duizend euro en in 2027 zo’n 150 duizend euro te besparen.
Administratieve druk verlichten
Daarnaast wil het college de administratieve druk verlichten door subsidies tot 10 duizend euro automatisch toe te kennen en via steekproeven te controleren. Het college acht het risico op misbruik op klein met het oog op steekproefcontroles. Ook zal het achteraf aanvragen van subsidies makkelijker worden gemaakt.
Impact op initiatieven
Dat de beleidswijziging druk uitoefent op sommige initiatieven bleek uit het verhaal van Bob Zuidersma, een van de organisatoren van de Oranjemarkt Sappemeer. In plaats van een structurele subsidie vanuit de gemeente is het initiatief voortaan aangewezen op het Leefbaarheidsfonds, waar een subsidieplafond van 2 duizend euro geldt. Ook moeten subsidies daar jaarlijks opnieuw worden aangevraagd. Onzekerheid dus. Hetzelfde geldt voor de 7KM Martenshoek. Ook dit initiatief wordt vanaf 2026 doorverwezen naar het Leefbaarheidsfonds.
Oppositie op de rem – “Als het eenmaal weg is, komt het niet meer terug”
De oppositiepartijen stonden redelijk op de rem. “Midden-Groningen staat net als heel veel andere gemeenten voor de grote uitdagingen om ook in de toekomst de financiën houdbaar te houden. Dus dat het college gekeken heeft naar de subsidies die wij verstrekken vinden we terecht. Maar onze fractie mist impact-analyses”, aldus Joostens (CU). “Als er alternatieve subsidiemogelijkheden zijn is er geen probleem, maar dit zie ik niet voor de Oranjemarkt Sappemeer of de 7KM Martenshoek. Als het eenmaal weg is, komt het niet meer terug”, aldus Joke Lesman (SP).
Willekeur voorkomen
Speerpuntenbeleid kan ook positief bekeken worden, echter zou het dan volgens Ger Zuiderveen (GroenLinks) nog helderder doorgevoerd moeten worden: “Wij vinden het een hele goede zaak om duidelijke kaders te stellen voor subsidies. Een einde aan het ad-hoc beleid. Het moet voor iedere aanvrager helder zijn wie wel en wie niet in aanmerking komt voor subsidie. Maar het collegeprogramma heeft zoveel speerpunten en algemene opmerkingen dat eigenlijk alle subsidieaanvragen gehonoreerd zouden moeten worden. Hoe gaan we hiermee om? Willekeur willen we immers voorkomen.” Zo zou de 7KM Martenshoek volgens Lesman prima passen binnen de gemeentelijke beleidsdoelstellingen. “Sport gaat over gezondheid, jeugdzorg, zelfs armoede, je komt onder de mensen. Alles hangt met elkaar samen”, aldus Lesman.
Niet alle fracties kritisch
Niet alle fracties waren kritisch. Gemeentebelangen en VVD onderschreven de noodzaak om toe te werken naar de bezuinigingen en keuzes die hierbij gemaakt moeten worden. Bovendien ligt de nadruk in dit voorstel op het verlichten van de administratieve druk. “De harmonisatie van het subsidiebeleid is nodig. De uitgaven zijn fors. Onze fractie voelt zich ook niet overvallen. Het college geeft ons tot 2026. Daar moeten we het mee doen. De kaders kunnen helpen bij het maken van scherpe keuzes, zodat ieder weet waar hij of zij aan toe is”, aldus Jan Velthuis (GBMG). Ook gaf Marjolein Vulpes (VVD) aan dat er ook een rol ligt weggelegd voor bedrijven om initiatieven te ondersteunen. Niet alles is of zou de taak van de gemeente moeten zijn.
Debat ‘echte’ bezuinigingen moet nog komen
Uiteindelijk gaat het voorlopig om een relatief kleine beleidswijziging. Het echte debat over bezuinigingen moeten nog komen. Dit zal plaatsvinden in aanloop naar de zomer. “Bereid u alstublieft voor op dit debat. We moeten bezuinigen en kunnen simpelweg niet meer alles doen. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden”, aldus wethouder Offereins.
Voor een overzicht van alle lopende begrotingssubsidies en subsidieregelingen kunt u onder meer hier kijken in de begrotingsapp van de gemeente.